BABCIA W POWSTANIU WIELKOPOLSKIM.

27 listopada 2016 r.

O wybuchu powstania w Poznaniu, Babcia dowiedziała się od swojej gosposi, która z wrzaskiem wpadła do pokoju.

- Paniusiu złocista, biją się!

- Kto się bije? - spytała zdumiona Babcia, podnosząc głowę znad misternej szydełkowej robótki.

- Ady nasze chłopaki biją Szwabów! Poletę na Rynek, może się czegoś dowiem. - gosposia zawinęła się i zniknęła, jakby ją wiatr zdmuchnął.

Powstańcy na ulicach Poznania.

 Babcia siedziała blada, i prawdę mówiąc wściekła na męża, który nawet słówkiem nie wspomniał, że w mieście może wybuchnąć powstanie. Babcia nie miała wątpliwości, że to powstanie, a nie jakaś zwykła awantura z Niemcami. Na zebraniach "Sokoła", ostatnio dużo się mówiło o odzyskaniu niepodległości.
   Niespodziewany  przez    Niemców przyjazd Paderewskiego i prowokacyjne   zachowanie Niemców zrobiło swoje. Miasto wrzało! Zanim Babcia zdołała się opamiętać, do mieszkania wpadł Marcin, brat Dziadka Michała, który coś zostawił w biurku Dziadka.

- Marcin, gdzie jest Michał? - Babcia zastawiła mu drogę, uniemożliwiając prędkie wymknięcie się z domu.

- On ci nie mówił? - szwagier artystycznie udał zdumienie.

- Dobrze wiesz, że on nigdy mi nic nie mówi na ten temat. - wybuchnęła Babcia. -  Wiecznie te tajemnice! Gdzie Michał? Albo mi powiesz, albo nie wypuszczę cię z domu!.

- Powiem, tylko mnie wypuść, bo się bardzo śpieszę. Michał jest w hotelu Royal, przy sztabie dowództwa naszych wojsk. Wiesz, składaliśmy przysięgę na placu Wilhelmowskim. (obecnie Plac Wolności) Już mamy pierwszych poległych, Zginęli Franciszek Ratajczak i Antoni Andrzejewski. No, do widzenia Jadziu, muszę lecieć aż na Garbary. Do zobaczenia i nie martw się o nas. - wypadł z mieszkania, jakby go sam diabeł gonił.

Przysięga powstańców na dzisiejszym Placu Wolności.

 Babcia z rozmachem usiadła na krześle. Była wstrząśnięta wiadomością o walce zbrojnej, ale nigdy nie traciła zimnej krwi i się nie załamywała. Przyszło jej na myśl, że rano mąż nie wziął nic do jedzenia i musi być głodny. Poszła do kuchni i do blaszanej bańki nalała świeżo ugotowanego rosołu, dołożyła makaronu i prędko przyszykowała kanapki z wędliną. Była przekonana, że tego dnia gosposia z pewnością się już nie pokaże, wobec tego Babcia postanowiła sama zanieść obiad mężowi.

Modne stroje w latach 1918- 1919.

Ubrała płaszcz podbity futrem, włożyła na głowę kapelusz z piórami, bo paniom nie wypadało chodzić po ulicy z gołą głową, i wciągnąwszy na ręce skórkowe rękawiczki, wyszła z domu. Przez kilka ulic szła szybko, wyprostowana i baczna na wszystko.

Śmierć Franciszka Ratajczaka.

Nagle z okna dużego secesyjnego budynku, zagrzechotał karabin maszynowy, a kule gwizdnęły Babci nad głową, ścinając jedno pióro z kapelusza. Babcia padła plackiem na ziemię i leżała bez ruchu, kryjąc się za podmurówką ogrodzenia. Kiedy strzały zamilkły, Babcia zerwała się i popędziła przed siebie, byle dalej od niebezpiecznego strzelca. Naraz stwierdziła, że zewsząd strzelają, a obok niej przebiegali z pośpiechem mężczyźni, uzbrojeni w karabiny i rewolwery.

- Niech pani ucieka! - wrzasnął któryś, mijając Babcię. - Tutaj toczą się walki.

Z jakiegoś ogródka padło kilka strzałów. Młody chłopak przycupnął obok Babci i zawołał:

- Te Fryc, wyłaź z tych krzaków, albo co!

- Albo co? - rozległ się chłopięcy dyszkant i z ogródka wyszedł może piętnastoletni Niemiec, smarkając żałośnie nosem i ciągnąc za soba większy od niego karabin. - Alojz, nie strzelaj. Mutter kazała mi przyjść na Mittagessen, a jak się spóźnię, to da mi po pysku.

- To czego głupku strzelałeś?

- Bo mi kazali.

Mali poznaniacy w mundurkach.

 - Oddaj karabin i zmiataj na ten twój obiad. Psiakrync, co za mara! - prychnął pogardliwie młody powstaniec i spojrzał na skuloną Babcię. - A paniusia niech lepiej wraca do chaty, bo tu się strzela. - powiedział uprzejmie.

Powstańcze stanowisko karabinów maszynowych.

 Babcia z właściwym sobie uporem, zlekceważyła ostrzeżenie i poszła dalej, niosąc ostrożnie bańkę z rosołem. Szła, biegła, padała, czołgała się na brzuchu, nieustępliwie zmierzając do celu. Dziadek był z pewnością głodny, a ona niosła mu obiad i musiała dojść!

Do hotelu Royal dotarła pod wieczór, po drodze mijając trupy poległych Niemców i Polaków.

Hotel Royal, sztab powstańców. 

Kiedy wkroczyła na wartownię, z ust siedzących tam powstańców wyrwał się okrzyk zdumienia. Biedna Babcia wyglądała jak nieboskie stworzenie, unurzana w błocie, w podartym płaszczu i w kapeluszu z piórami pociętymi przez kule. Zjawiła się jak brudne widmo, trzymając przed sobą bańkę z rosołem.

Na widok tak sponiewieranej żony, Dziadek wybuchnął gniewem, wymawiając Babci, że postąpiła jak szalona, idąc przez miasto ogarnięte walką. Babcia wysłuchała męża z kamienną twarzą, a gdy skończył, oznajmiła chłodno, że przyniosła mu obiad! Obecni na wartowni mężczyźni zaczęli się śmiać. Dziadek złagodniał i wziął od Babci bańkę z rosołem. Wówczas okazało się, że bańka jest pusta! Była na wylot przebita kulą i rosół wyciekł po drodze. Na widok pustej bańki Babci puściły nerwy i wybuchnęła płaczem.